Op geluidsgebied kom je deze eenvoudige term wellicht weleens tegen: ‘mono’. Het betekent in feite dat geluid via één kanaal wordt geproduceerd. Alle audiosignalen worden dus samengevoegd in één uitgang. Denk bijvoorbeeld aan oude radio's, computers en omroepsystemen. Dat zijn allemaal mono-apparaten, want ze gebruiken één speaker.
Tegenwoordig heeft het meest gebruikte uitvoerformaat voor tv’s, computersystemen, mobiele apparaten, hoofdtelefoons, oordopjes, en audiosystemen voor thuis twee kanalen: links en rechts. Deze configuratie levert een groter audiobereik dan mono en maakt een creatievere geluidsexpressie mogelijk. Elementen kunnen aan de ene of de andere kant worden geplaatst of van de ene naar de andere speaker worden verplaatst, waardoor er een dynamische beleving ontstaat. Stereo creëert ook de illusie dat het geluid afkomstig is van een punt tussen de speakers in. Het geluid komt echter gelijktijdig van het linker- en rechterkanaal.
Bij deze benadering worden meerdere speakers samengevoegd, wat resulteert in een groots gevoel van richting, ruimte en diepte. De standaardconfiguratie voor surroundsound is de 5.1-configuratie. Een centrale speaker wordt verbonden aan een linker- en rechterspeaker en surroundspeakers links- en rechtsachter. Er zijn dus vijf primaire speakers. De “.1-opzet” wijst een basspeaker of subwoofer aan die verantwoordelijk is voor die krachtige lage frequenties. Voor een nog meeslependere soundscape kun je ook voor een 7.1-configuratie gaan, met twee extra zijspeakers.
Dolby Atmos tilt de meeslepende beleving naar een hoger niveau door hoogtekanalen toe te voegen aan de audiomix. Naast de gebruikelijke centrale, linker-, rechter- en achterspeakers voegt Dolby Atmos extra speakers toe. Deze kunnen aan het plafond worden bevestigd, zodat ze het geluid direct naar beneden richten. Het kunnen ook soundbars of vergelijkbare apparaten zijn die het geluid naar boven richten, waarna het door het plafond wordt weerkaatst.
Deze innovatieve opstelling biedt een driedimensionale geluidsbeleving. Dolby Atmos-configuraties hebben een 5.1.2, 7.1.2 of 7.1.4-opstelling. Het laatste getal geeft aan of er twee of vier hoogtekanalen zijn.
Wat Dolby Atmos echt anders maakt, is hoe de audiocontent wordt gemixt. Er kunnen tot wel 118 audio-objecten nauwkeurig in de driedimensionale ruimte worden geplaatst. Deze objecten bewegen zich moeiteloos van voor naar achter, van vloer naar plafond en overal daartussen. Dat biedt eindeloze mogelijkheden voor dynamische beweging en diepte en resulteert in een natuurgetrouwe weergave, net als in de echte wereld.
Om Dolby Atmos thuis te ervaren, heb je een aantal essentiële apparaten nodig. Dit begint bij de bron van het signaal, meestal de tv, die een HDMI™ eARC-uitgang (Enhanced Audio Return Channel) naar je soundbar of receiver moet hebben, die ook een HDMI-eARC-aansluiting en Dolby Atmos-functionaliteit moet hebben. Als je een bron met een standaard HDMI-ARC poort gebruikt, hoor je nog steeds geluid, maar wordt dit beperkt tot de gegevensbandbreedte van de stereo- of surroundsound-versie van het signaal, niet de Dolby Atmos-mix.
Een soundbar is veruit de eenvoudigste manier om Dolby Atmos te ervaren en is veel eenvoudiger dan het installeren van een receiver en speakersysteem in de kamer of in het plafond. De nieuwste generatie soundbars, zoals de Bose Ultra smart soundbar, is voorzien van full Dolby Atmos. De Ultra smart soundbar heeft negen interne speakers inclusief twee omhoog gerichte speakers die de hoogtekanalen van Dolby Atmos reproduceren.
Voor een extra meeslepend geluid kun je de Bose 700 surroundspeakers of een Bose 700 basmodule subwoofer overwegen, speciaal voor de lage geluidseffecten. Bose smart soundbars stroomlijnen het proces met één HDMI-eARC poort die je eenvoudig koppelt aan een Dolby Atmos-bron.
Dolby Atmos-content is nu volop beschikbaar bij streamingdiensten, maar je moet je huidige abonnement controleren, omdat veel grote streamingdiensten Dolby Atmos-content alleen bij hun premium abonnementen aanbieden.
Sommige artiesten brengen al Dolby Atmos-mixen uit op Apple Music. Ze gebruiken soms andere termen, zoals ruimtelijke audio. Kijk ook eens naar je 4K Blu-ray discs - de kans is groot dat die Dolby Atmos bevatten.
Klassieke albums krijgen ook de Dolby Atmos-behandeling wanneer platenlabels hun catalogi bijwerken. Het resultaat? Albums die je al jarenlang geweldig vindt, worden naar een heel ander niveau getild met Dolby Atmos. Fans geven aan dat het geluid helderder klinkt door het scheiden van de muzikale componenten, dat ze meer diepte ervaren en geluiden en instrumenten horen die eerst verloren raakten in de oude mix. Met andere woorden: Dolby Atmos surroundsound blaast je oude favorieten nieuw leven in en maakt het herontdekken van deze nummers een nieuw avontuur.
Dolby gebruikt binaurale geluidstechniek, waarmee je het meeslepende effect van Dolby Atmos kunt ervaren terwijl je naar muziek luistert of een film kijkt met je hoofdtelefoon op.
Als je ‘s avonds laat iets wilt kijken of geluiden buiten wilt houden kun je met de Bose-app moeiteloos schakelen van je soundbar naar een hoofdtelefoon met Dolby Atmos, zoals de Bose QuietComfort hoofdtelefoon.
Hoewel je niet precies dezelfde ervaring krijgt als met je soundbar of een geïnstalleerd systeem, hoor je nog steeds het verschil tussen normale stereo en Dolby Atmos-mixen, vooral op het gebied van helderheid en een gevoel van diepte, breedte en hoogte.
